Yoğun bağırsaq xərçəngi son illərdə ciddi narahatlıq doğuran xəstəliklər sırasındadır. Çoxsaylı araşdırmalar xəstəliyin getdikcə daha çox gəncləri əhatə etdiyini göstərir.
Bəs bu xəstəliyin qarşısını almaq üçün edə biləcəyimiz şeylər varmı?
Azreform.info Musavat.com-a istinadən kolorektal xərçəng cərrahı James Readin tövsiyələrini təqdim edir:
Gündə bir alma və ispanaq yeyin
Hamımız bilirik ki, meyvə və tərəvəz yemək sağlam qidalanmanın vacib hissəsidir, çünki tərkibində vitamin və minerallar var. Onların tərkibində olan lifi qəbul etmək kolorektal xərçəngin qarşısını almaq üçün edə biləcəyiniz ən vacib şeydir.
Bəzi meyvə və tərəvəzlər digərlərindən daha çox lif ehtiva edir: məsələn, alma, banan, ispanaq və brokoli. Bundan başqa, qəhvəyi makaron, düyü və çörək kimi karbohidratların bütün taxıl variantlarını seçin.
Salami və kolbasadan uzaq durun
Kolbasa, bastırma, salami, vetçina və sosislər kolorektal xərçəng riskini artıran işlənmiş ət nümunələridir. İşlənmiş ət ömrünü uzatmaq və ya dadını yaxşılaşdırmaq üçün emal edilmiş hər hansı məhsuldur. Bu proses adətən nitrat kimi kimyəvi konservantların əlavə edilməsi ilə həyata keçirilir. Bu kimyəvi maddələr bağırsaqda reaksiyaya girərək selikli qişanı zədələyən və şiş əmələ gəlməsini təşviq edən N-nitrozoz adlı digər birləşmələri əmələ gətirir.
Həftədə iki porsiyadan çox işlənmiş qırmızı ət istehlak etmək tövsiyə edilmir.
Aktiv qalmaq bağırsaq xərçəngi riskini azaldır
Araşdırmalara görə, həftədə bir neçə dəfə idman edən insanlarda kolorektal xərçəng riski digərləri ilə müqayisədə 20 faiz azalır.
Şərab və siqaretdən imtina edin
Pivə, şərab və ya hər hansı spirtli içki ağız, boğaz, qırtlaq, yemək borusu, döş, qaraciyər və bağırsaq xərçəngi riskini artırır.
Lakin siqaret çəkmək daha da pisdir. Siqaret bütün dünyada xərçəngin ən böyük səbəbidir və 16 fərqli xərçəng növü riskini artırır. Siqaret kolorektal xərçəngin yüzdə 7, alkoqol isə yüzdə 6-sı ilə əlaqələndirilir.
Bu halda mütləq həkimə müraciət edin
Rektal qanaxma, şişkinlik, çəki itkisi, qarın ağrısı və bağırsaq hərəkətlərində dəyişikliklər kimi simptomların erkən müəyyən edilməsi həyat qurtara bilər.
Bundan başqa, tez-tez ayaqyoluna gedirsinizsə, dərhal həkimə müraciət etməlisiniz.
