Hindistan və Fransa Ermənistanı silahlandırsa belə…
Hindistan davamlı olaraq dünyanın müxtəlif yerlərindən sərt tənqidlərə məruz qalır. Kanadadan ABŞ və Qətərə qədər, indi də Azərbaycanda. Xalistan hərəkatı liderlərinin qətli kimi beynəlxalq mütəşəkkil cinayətlərdən tutmuş, qanunsuz işğalçılıq ideologiyasına və qonşu ölkələrə qarşı əsassız təcavüzə tabe olan ölkələrə silah tədarükünə qədər. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev haqlı olaraq Modi rejimini “Odun üstünə yağ tökmək” kimi ifşa etdi.
Bunu Avrasiya.net-ə Pakistanın tanınmış siyasi eksperti, jurnalist Tazeen Akhtar deyib.
O, qeyd edib ki, silahların mahiyyəti və adı açıqlanmasa da, digər mənbələr Ermənistanın Hindistan və Fransadan PİNAKA çoxlüləli reaktiv yaylım atəşi sistemlərini, tank əleyhinə raketləri və zirehli personal daşıyıcılarını aldığına diqqət çəkir: “PİNAKA sistemi ABŞ-ın HIMARS sistemi ilə bərabər hesab olunur. DRDO Rusiyanın GRAD BM-21-ni əvəz edən PİNAKA sistemini inkişaf etdirdi. Azərbaycan İkinci Qarabağ müharibəsində pilotsuz təyyarələrdən istifadə edib. MBRLS-nin pilotsuz təyyarələrlə doymuş döyüş meydanında sağ qalması üçün o, atışma qabiliyyətinə malik olmalıdır və sonra sürətlə yoxa çıxmalıdır. PİNAKA Mk-1 bu qabiliyyətə malikdir. Çək və Scoot qabiliyyəti işəsalma qurğusuna əks batareya atəşindən qaçmağa imkan verir. PİNAKA dəstək maşınları uyğun hərəkətlilik və logistika ümumi cəhətlərinə malikdir. Çoxsaylı reaktiv yaylım atəşi sistemi artıq Hindistan ordusunda xidmətdədir və Çin və Pakistanla sərhəddə yerləşdirilib.
Burada qeyd etmək yerinə düşər ki, Azərbaycan və Ermənistan artıq etimad yaratmaq və sülh sazişi istiqamətində qarşılıqlı fəaliyyət göstərmək barədə razılığa gəliblər. Hər iki ölkə hərbi əsirləri dəyişdirmək üzrədir. Bu inkişaf sual doğurur, o zaman Ermənistan niyə bu iki ölkə tərəfindən silahlanır? Nə üçün? Əgər sülh razılaşması əldə olunubsa, kim üçün? Onu pozmaq üçün?
Prezident Administrasiyasının Xarici siyasət şöbəsinin müdiri Hikmət Hacıyev Hindistan və Ermənistan arasında hərbi əməkdaşlığın genişlənməsi ilə bağlı narahatlığını hind diplomatı Şridharan Madhusudhanana çatdırıb.
Prezident İlham Əliyev əvvəlcə Hindistanın Ermənistana silah tədarük etməsini qeyri-dost hərəkət kimi qiymətləndirdi. Bu ilin yanvarında o, açıq şəkildə bildirdi ki, “Əgər biz ciddi təhlükə ilə üzləşsək, bu təhlükənin harada yaranmasından asılı olmayaraq, ərazimiz daxilində və ya sərhədlərimizdən kənarda dərhal bu təhlükə ilə mübarizə aparacağıq. Bunu etmək bizim qanuni haqqımızdır”.
2023-cü ilin dekabrında Hindistana etdiyi ilk xəbərdarlıqdan bir il sonra onu eyni səhnədə görən Prezident İlham Əliyev ADA Universitetində “Qarabağ: 30 ildən sonra evə dönüş. Nailiyyətlər və çətinliklər” mövzusuna həsr olunan beynəlxalq forumda həm Hindistana, həm də Fransaya bir daha xəbərdarlıq etdi. O, haqlı olaraq Hindistan və Fransanın hərəkətlərini “qeyri-real illüziyalar” və “qeyri-real gözləntilər” adlandırıb. O, faktiki olaraq Qarabağın yeni işğaldan azad edilmiş ərazilərini ermənilərin geri alması ehtimalını rədd etdi.
Onun sözlərinə görə, “Bu ölkələr oda neft tökür və Ermənistanda qeyri-real illüziyalar yaradır ki, bu silahlardan istifadə etməklə Qarabağı geri ala bilərlər”.
T.Akhtarın fikrincə, Prezident Fransa və Hindistanı da eyni şəkildə Ermənistana silah tədarükündə ittiham edib. Fransada çoxlu erməni yaşayır. Fransızlar və ermənilər uzun müddət əməkdaşlıq tarixinə malikdirlər. Ona görə də Fransa bütün vasitələrlə ermənilərin yanındadır. Fransa da eyni səbəbdən Azərbaycandan “uzaqdır”. Rusiya yanacağına qadağa qoyulandan sonra Azərbaycan qazının Avropaya nəqli hətta Fransanı Azərbaycanla münasibətləri düzəltməyə məcbur edə bilmədi. Fransa yanacaq və digər sektorlarda əməkdaşlıq üçün Mərkəzi Asiya Respublikalarına üstünlük verdi. Prezident Makronun Özbəkistan və Qazaxıstana son səfərini də eyni əlaqədə görmək olar: “Prezident İlham Əliyev deyib:
“Mən bu silahların keyfiyyəti ilə bağlı təfərrüatlara varmaq istəmirəm. Baxmayaraq ki, bunların hansı silahlar olduğunu bilirəm, amma ən müasir silahlar olsa belə, onların heç bir şansı yoxdur. Çünki müharibəni və müharibənin nəticəsini silah deyil, insanlar, ruh qərar verir. İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı isə ermənilərin öz açıqlamalarına görə, Ermənistan ordusunda 12 min, Azərbaycan ordusunda isə sıfır əsgər döyüş meydanından qaçıb. Deməli, onların heç bir şansı yoxdur”.
Hindistan Ermənistanla həmrəyliyindən daha çox Pakistanla düşmənçiliyinə görə Ermənistanla tərəfdaşlıq qurub. Pakistan Qarabağ məsələsində Azərbaycanı dəstəkləyir, Azərbaycan isə Kəşmir məsələsində Pakistanın yanındadır. Pakistan Senatı 2020-ci ilin sentyabr-noyabr aylarında İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Azərbaycanın xeyrinə qətnamə qəbul edib. Pakistanın hərbi rəhbərliyi son bir neçə ildə tez-tez Azərbaycana səfər edib.
Bu, hər iki ölkənin prinsipial mövqeyidir ki, Qarabağ və Kəşmirdə Ermənistan və Hindistanın işğalı qanunsuzdur. Buna görə də Hindistan Azərbaycana qarşı növbəti müharibə üçün Ermənistanı gücləndirmək üçün əlindən gələni edir”.
Amma fakt odur ki, Ermənistan heç vaxt yenidən Qarabağ torpaqlarını işğal edə bilməz. Bu, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinə uyğun olaraq qeyri-qanuni işğal idi. İndi nə beynəlxalq hüquq icazə verir, nə də Ermənistanın özünün buna cəsarət etməsi. Onların öz evlərində boş oturub Azərbaycanın igid əsgərlərinin vurduğu yaraları yalamaqdan başqa çarələri yoxdur: “Əvvəlki məqalələrimin birində ətraflı izah etmişdim ki, Ermənistan və Hindistanın birgə hərbi müəssisələri tamamilə qeyri-təbiidir. Onların razılığa gəlməsinin yeganə səbəbi Azərbaycan Pakistan qardaşlıq münasibətləridir. Bizim tarixi bağlarımız var, lakin ermənilərlə hindlilərin tarix, adət-ənənə, irs, dil və s. heç bir əlaqəsi yoxdur.
Fransa narahatdır, axı onların keçmişdə ermənilərlə ortaq cəhətləri var. Fransanın hərbçiləri və muzdlularının Ermənistana tədarük etməsinin səbəbi ola bilər, lakin eyni zamanda Fransa üçün də sualdır ki, “ermənilər qonşu Rusiya Federasiyasının bütün dəstəyi ilə dəfələrlə uğursuzluğa düçar olanda Fransanın dəstəyi ilə nə yaxşılıq edə bilər? ”.
Bundan başqa, Fransa Ermənistan və Azərbaycan arasında münaqişənin sülh yolu ilə həllini təmin etmək üçün çalışan Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatının (ATƏT) Dağlıq Qarabağ üzrə Minsk qrupunun bir hissəsi idi. Onda Fransa niyə Ermənistanı silahla təchiz edir. Ermənistanın regionun hər hansı başqa ölkəsi ilə başqa münaqişəsi varmı?
Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Ermənistanı silahlandırmaq üçün bu planı təxribat hesab edir. O, “Fransanın etdikləri təxribatdır. Bilməlidir ki, bu, Ermənistana yaxşılıq etmir, əksinədir. Fransa keçmişdə Ermənistana çox böyük dəstək verib. Nə nəticə əldə etdilər? Heç biri.”
Sərhədləri ətrafında yeganə rəqib ölkə ilə artıq sülh müqaviləsi imzalayan bir ölkəyə silah tədarükünün heç bir əsası yoxdur. Hindistan Modi Rejimi dost ölkəsinə zərbə endirməklə Pakistanla hesabı həll etməyə çalışır, lakin Fransa ATƏT üzvü kimi öz öhdəliklərindən necə xilas ola bilər?
Bundan əlavə, Avropa ölkələri Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsinə və onun şərq əyalətlərinin işğalına qarşı arqumentlər irəli sürdükdə, Rusiyanın Ukraynada etdiyini iddia etdikləri kimi, aparıcı üzvləri olan Fransaya da cənub kokuslarında eyni şeyi etməyə necə icazə verə bilərlər. Avropa İttifaqı ikili oyun oynayır?
Prezident Ərdoğan “Ermənistan rəhbərliyi yaxın keçmişin dərslərini götürməli və bu təxribatlara getməməlidir. Sülh fürsətindən istifadə etmək və Ermənistanı çaşdıran ölkələrin tələsinə düşməmək Ermənistanın marağındadır. Azərbaycanla sülh münasibətləri Ermənistan üçün ən yaxşı variantdır. Ermənistanın əlinə silah verənlər Ermənistana pis xidmət edirlər”.
Ermənistanda sağlam düşüncəli insanların vəziyyəti öz siması ilə görüb Hindistan və Fransanın istəyi ilə hər hansı avantüradan qaçmaq üçün öz hökumətlərinə təzyiq göstərməsi gözlənilir. Azərbaycana qarşı daha hər hansı təcavüz və ya zərbə onsuz da kövrək olan Ermənistan dövlətinə daha çox ziyan vura bilər. Azərbaycan və Türkiyə prezidentləri regionda hər iki xalqın daha yaxşı gələcəyi və sülh şəraitində birgə yaşaması üçün onlara doğru olanı təklif edirlər. Kaş ki, ermənilər bunu başa düşsünlər və intihardan çəkinsinlər”.
Hindistan davamlı olaraq dünyanın müxtəlif yerlərindən sərt tənqidlərə məruz qalır. Kanadadan ABŞ və Qətərə qədər, indi də Azərbaycanda. Xalistan hərəkatı liderlərinin qətli kimi beynəlxalq mütəşəkkil cinayətlərdən tutmuş, qanunsuz işğalçılıq ideologiyasına və qonşu ölkələrə qarşı əsassız təcavüzə tabe olan ölkələrə silah tədarükünə qədər. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev haqlı olaraq Modi rejimini “Odun üstünə yağ tökmək” kimi ifşa etdi.
Bunu Avrasiya.net-ə Pakistanın tanınmış siyasi eksperti, jurnalist Tazeen Akhtar deyib.
O, qeyd edib ki, silahların mahiyyəti və adı açıqlanmasa da, digər mənbələr Ermənistanın Hindistan və Fransadan PİNAKA çoxlüləli reaktiv yaylım atəşi sistemlərini, tank əleyhinə raketləri və zirehli personal daşıyıcılarını aldığına diqqət çəkir: “PİNAKA sistemi ABŞ-ın HIMARS sistemi ilə bərabər hesab olunur. DRDO Rusiyanın GRAD BM-21-ni əvəz edən PİNAKA sistemini inkişaf etdirdi. Azərbaycan İkinci Qarabağ müharibəsində pilotsuz təyyarələrdən istifadə edib. MBRLS-nin pilotsuz təyyarələrlə doymuş döyüş meydanında sağ qalması üçün o, atışma qabiliyyətinə malik olmalıdır və sonra sürətlə yoxa çıxmalıdır. PİNAKA Mk-1 bu qabiliyyətə malikdir. Çək və Scoot qabiliyyəti işəsalma qurğusuna əks batareya atəşindən qaçmağa imkan verir. PİNAKA dəstək maşınları uyğun hərəkətlilik və logistika ümumi cəhətlərinə malikdir. Çoxsaylı reaktiv yaylım atəşi sistemi artıq Hindistan ordusunda xidmətdədir və Çin və Pakistanla sərhəddə yerləşdirilib.
Burada qeyd etmək yerinə düşər ki, Azərbaycan və Ermənistan artıq etimad yaratmaq və sülh sazişi istiqamətində qarşılıqlı fəaliyyət göstərmək barədə razılığa gəliblər. Hər iki ölkə hərbi əsirləri dəyişdirmək üzrədir. Bu inkişaf sual doğurur, o zaman Ermənistan niyə bu iki ölkə tərəfindən silahlanır? Nə üçün? Əgər sülh razılaşması əldə olunubsa, kim üçün? Onu pozmaq üçün?
Prezident Administrasiyasının Xarici siyasət şöbəsinin müdiri Hikmət Hacıyev Hindistan və Ermənistan arasında hərbi əməkdaşlığın genişlənməsi ilə bağlı narahatlığını hind diplomatı Şridharan Madhusudhanana çatdırıb.
Prezident İlham Əliyev əvvəlcə Hindistanın Ermənistana silah tədarük etməsini qeyri-dost hərəkət kimi qiymətləndirdi. Bu ilin yanvarında o, açıq şəkildə bildirdi ki, “Əgər biz ciddi təhlükə ilə üzləşsək, bu təhlükənin harada yaranmasından asılı olmayaraq, ərazimiz daxilində və ya sərhədlərimizdən kənarda dərhal bu təhlükə ilə mübarizə aparacağıq. Bunu etmək bizim qanuni haqqımızdır”.
2023-cü ilin dekabrında Hindistana etdiyi ilk xəbərdarlıqdan bir il sonra onu eyni səhnədə görən Prezident İlham Əliyev ADA Universitetində “Qarabağ: 30 ildən sonra evə dönüş. Nailiyyətlər və çətinliklər” mövzusuna həsr olunan beynəlxalq forumda həm Hindistana, həm də Fransaya bir daha xəbərdarlıq etdi. O, haqlı olaraq Hindistan və Fransanın hərəkətlərini “qeyri-real illüziyalar” və “qeyri-real gözləntilər” adlandırıb. O, faktiki olaraq Qarabağın yeni işğaldan azad edilmiş ərazilərini ermənilərin geri alması ehtimalını rədd etdi.
Onun sözlərinə görə, “Bu ölkələr oda neft tökür və Ermənistanda qeyri-real illüziyalar yaradır ki, bu silahlardan istifadə etməklə Qarabağı geri ala bilərlər”.
T.Akhtarın fikrincə, Prezident Fransa və Hindistanı da eyni şəkildə Ermənistana silah tədarükündə ittiham edib. Fransada çoxlu erməni yaşayır. Fransızlar və ermənilər uzun müddət əməkdaşlıq tarixinə malikdirlər. Ona görə də Fransa bütün vasitələrlə ermənilərin yanındadır. Fransa da eyni səbəbdən Azərbaycandan “uzaqdır”. Rusiya yanacağına qadağa qoyulandan sonra Azərbaycan qazının Avropaya nəqli hətta Fransanı Azərbaycanla münasibətləri düzəltməyə məcbur edə bilmədi. Fransa yanacaq və digər sektorlarda əməkdaşlıq üçün Mərkəzi Asiya Respublikalarına üstünlük verdi. Prezident Makronun Özbəkistan və Qazaxıstana son səfərini də eyni əlaqədə görmək olar: “Prezident İlham Əliyev deyib:
“Mən bu silahların keyfiyyəti ilə bağlı təfərrüatlara varmaq istəmirəm. Baxmayaraq ki, bunların hansı silahlar olduğunu bilirəm, amma ən müasir silahlar olsa belə, onların heç bir şansı yoxdur. Çünki müharibəni və müharibənin nəticəsini silah deyil, insanlar, ruh qərar verir. İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı isə ermənilərin öz açıqlamalarına görə, Ermənistan ordusunda 12 min, Azərbaycan ordusunda isə sıfır əsgər döyüş meydanından qaçıb. Deməli, onların heç bir şansı yoxdur”.
Hindistan Ermənistanla həmrəyliyindən daha çox Pakistanla düşmənçiliyinə görə Ermənistanla tərəfdaşlıq qurub. Pakistan Qarabağ məsələsində Azərbaycanı dəstəkləyir, Azərbaycan isə Kəşmir məsələsində Pakistanın yanındadır. Pakistan Senatı 2020-ci ilin sentyabr-noyabr aylarında İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Azərbaycanın xeyrinə qətnamə qəbul edib. Pakistanın hərbi rəhbərliyi son bir neçə ildə tez-tez Azərbaycana səfər edib.
Bu, hər iki ölkənin prinsipial mövqeyidir ki, Qarabağ və Kəşmirdə Ermənistan və Hindistanın işğalı qanunsuzdur. Buna görə də Hindistan Azərbaycana qarşı növbəti müharibə üçün Ermənistanı gücləndirmək üçün əlindən gələni edir”.
Amma fakt odur ki, Ermənistan heç vaxt yenidən Qarabağ torpaqlarını işğal edə bilməz. Bu, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinə uyğun olaraq qeyri-qanuni işğal idi. İndi nə beynəlxalq hüquq icazə verir, nə də Ermənistanın özünün buna cəsarət etməsi. Onların öz evlərində boş oturub Azərbaycanın igid əsgərlərinin vurduğu yaraları yalamaqdan başqa çarələri yoxdur: “Əvvəlki məqalələrimin birində ətraflı izah etmişdim ki, Ermənistan və Hindistanın birgə hərbi müəssisələri tamamilə qeyri-təbiidir. Onların razılığa gəlməsinin yeganə səbəbi Azərbaycan Pakistan qardaşlıq münasibətləridir. Bizim tarixi bağlarımız var, lakin ermənilərlə hindlilərin tarix, adət-ənənə, irs, dil və s. heç bir əlaqəsi yoxdur.
Fransa narahatdır, axı onların keçmişdə ermənilərlə ortaq cəhətləri var. Fransanın hərbçiləri və muzdlularının Ermənistana tədarük etməsinin səbəbi ola bilər, lakin eyni zamanda Fransa üçün də sualdır ki, “ermənilər qonşu Rusiya Federasiyasının bütün dəstəyi ilə dəfələrlə uğursuzluğa düçar olanda Fransanın dəstəyi ilə nə yaxşılıq edə bilər? ”.
Bundan başqa, Fransa Ermənistan və Azərbaycan arasında münaqişənin sülh yolu ilə həllini təmin etmək üçün çalışan Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatının (ATƏT) Dağlıq Qarabağ üzrə Minsk qrupunun bir hissəsi idi. Onda Fransa niyə Ermənistanı silahla təchiz edir. Ermənistanın regionun hər hansı başqa ölkəsi ilə başqa münaqişəsi varmı?
Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Ermənistanı silahlandırmaq üçün bu planı təxribat hesab edir. O, “Fransanın etdikləri təxribatdır. Bilməlidir ki, bu, Ermənistana yaxşılıq etmir, əksinədir. Fransa keçmişdə Ermənistana çox böyük dəstək verib. Nə nəticə əldə etdilər? Heç biri.”
Sərhədləri ətrafında yeganə rəqib ölkə ilə artıq sülh müqaviləsi imzalayan bir ölkəyə silah tədarükünün heç bir əsası yoxdur. Hindistan Modi Rejimi dost ölkəsinə zərbə endirməklə Pakistanla hesabı həll etməyə çalışır, lakin Fransa ATƏT üzvü kimi öz öhdəliklərindən necə xilas ola bilər?
Bundan əlavə, Avropa ölkələri Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsinə və onun şərq əyalətlərinin işğalına qarşı arqumentlər irəli sürdükdə, Rusiyanın Ukraynada etdiyini iddia etdikləri kimi, aparıcı üzvləri olan Fransaya da cənub kokuslarında eyni şeyi etməyə necə icazə verə bilərlər. Avropa İttifaqı ikili oyun oynayır?
Prezident Ərdoğan “Ermənistan rəhbərliyi yaxın keçmişin dərslərini götürməli və bu təxribatlara getməməlidir. Sülh fürsətindən istifadə etmək və Ermənistanı çaşdıran ölkələrin tələsinə düşməmək Ermənistanın marağındadır. Azərbaycanla sülh münasibətləri Ermənistan üçün ən yaxşı variantdır. Ermənistanın əlinə silah verənlər Ermənistana pis xidmət edirlər”.
Ermənistanda sağlam düşüncəli insanların vəziyyəti öz siması ilə görüb Hindistan və Fransanın istəyi ilə hər hansı avantüradan qaçmaq üçün öz hökumətlərinə təzyiq göstərməsi gözlənilir. Azərbaycana qarşı daha hər hansı təcavüz və ya zərbə onsuz da kövrək olan Ermənistan dövlətinə daha çox ziyan vura bilər. Azərbaycan və Türkiyə prezidentləri regionda hər iki xalqın daha yaxşı gələcəyi və sülh şəraitində birgə yaşaması üçün onlara doğru olanı təklif edirlər. Kaş ki, ermənilər bunu başa düşsünlər və intihardan çəkinsinlər”.
